Mga Waray nga Manunurat

Hini nga higayon, karuyag ko igpakilala ha iyo an iba han damo nga mga manunurat nga Waray. Naghatag hira hin dako nga dungog ha aton rehiyon pinaagi han ira mga sinurat nga dire pa nahihingalimtan ngada yana nga mga panahon. Hira in mga puro nga Waray.
Vicente I. de Veyra
Apo han anay Presidente han Sanghiran San Binisaya (an nawara nga Waray poet Dr. Vicente-Ignacio de Veyra Sr.). Hi Vicente I. de Veyra natawo ha siyudad han Tacloban dinhe ha isla han Leyte ha ka-Bisayaan. Nakahimo hiya hin magkadilain-lain nga Waraynon nga kanta, kasanhi nga susumaton, mga siday, dayhuan ngan mga patitiguhon.

Usa nga independente nga manunurat hin mga kanta gihapon hi de Veyra. Nakapag-perform hi de Veyra han iya mga kanta ha Dumaguete City ngan nakapagtukar hin percussion para han alternatibo nga folk singer nga hi Susan Fernandez-Magno.


Francisco Alvarado
Hi Francisco Alvarado usa nga maniniday ug dramatista nga nagsurat hin mga sarswela ha Winaray. Taga-Palo, Leyte hiya. Api hiya han Sanghiran san Binisaya, usa nga katig-uban nga gintikangan ni Norberto Romualdez, Sr. han 1909 agod maipadukwag an Winaray nga yinaknan. An syahan nga pagtirok han iya mga siday nga "Paningog han Kalag," ginmantala han 1933.


Iluminado Lucente
Hi Iluminado Lucente, usa nga Waraynon nga manunurat ug an kaurugan han iya mga sinurat mga siday ug mga drama. Ha pagkita han kadam'an, hi Lucente an pinakamakarit han mga manunurat ha Winaray.

Api hiya han Sanghiran San Binisaya ha Samar ug Leyte. An iya pinakasikat nga sinurat amo an siday nga naging sikat nga kanta nga "An Iroy nga Tuna."


Doms Pagliawan
Hi Prof. Dominador Pagliawan natawo ha Catbalogan City. Dire la hiya usa nga maestro ha propesyon pero usa gihap hiya nga artista. Nagsusurat hiya hin mga kanta ngan mayda na niya upat ka album nga puro orihinal nga komposisyon, an pinakabag-o amo an mga Waray nga kanta nga usa han iya damo na nga nadaugan. Usa gihap hiya nga dati manunurat ha radyo ngan telebisyon.

Ha pagka yana, usa hiya nga kolumnista ngan kartonista ha Leyte Samar Daily Express, an nag-uusaan nga kinaadlaw nga pahayagan han rehiyon. Usa gihap hiya nga artista han ladawan. Pero an iya pinaka paborito nga bahin han kinaadman kasunod han siday, amo an nobela. Makikita an iya mga hinimo ha damo ka lain nga pasangyaw. Ika-upat na hiya kabulig ha panunurat nga ginpangunahan han UP ginbuhat ha damo kalain nga lugar han Pilipinas. Pinakagusto niya an pagsurat ha English nga lengguwahe pero an iya maurog nga mga trabaho in aada ha Waray kay amo ini an iya pamaagi pagbulig ha aton kalugaringon nga yinaknan, tungod nga hinay-hinay na ini nga nawawara. Naglalaom hiya nga tungod hine nga iya mga hinimo, maupod unta ha kasuratan han aton henerasyon an paggamit han Waray nga lenggwahe.


Eduardo Makabenta
Hi Eduardo Makabenta (tinawag gihapon nga Eduardo Makabenta, Sr. agod madistinggwir ini hiya tikang han iya anak nga sugad gihapon an ngaran) usa nga manunurat ha Binisaya nga Winaray. Usa hiya nga Kalgaranon.

Naggradwar hiya ha kolehiyo tikang ha Liceo de Manila ngan sunod nakatapos hiya hin Balaod (Bachelor of Laws) ha Leyte Colleges, Tacloban City. Kilalado hiya nga sikat nga manunurat ha Winaray nga Binisaya. Api nga unob hiya han Sanghiran San Binisaya ngan ginsurat niya an siday nga Un Dia Sobre El Mar, nga buot sidngon "Usa ka Adlaw ha Kadagatan" ngan ini ginmantala dida han 1920.


Arturo Pajarilla Ramasasa
Hi Arturo Pajarilla Ramasasa, nga kilalado ha ngaran nga Art Ramasasa usa nga Waraynon nga musikero ngan kompositor. Hiya an sinisiring nga "Buta nga Maestro han Awit Waraynon" tungod han iya pagkabuta ngan han iya abilidad ha musika komo magkaranta, kompositor, ngan pag-areglo hin musika. Nagtikang hiya pagin kompositor-nga-magkaranta ha edad nga 18. Nagrekord hiya para han kompaniya nga Aquarius Records. Sugad kan Joseph Uy nagrekord gihapon hiya hin mga kuratsa, jota, aminudo, ngan iba pa nga mga musika hin sayaw ha Sinirangan nga Kabisay-an. An istilo han musika ni Art Ramasasa naiba han kan Joseph Uy tungod kay hi Joseph Uy, seryoso an istilo samtang an istilo ni Art Ramasasa nagamit hin pagpatawa.

Kun mayda pa kamo nahibabaro-an nga mga tawo nga ha iyo pagkita naghatag hin dako nga amot para mapariko an Waray-waray nga lenggwahhe, sumati la ako niyo ngan akon tatalinguhaon nga mahibaraon it ira kinabuhi para idugang hini nga listahan.